نمونه سوال علوم وفنون ادبی دهم

1-     کدام گزینه از ویژگی های زبان خراسانی نیست ؟( 5/0نمره)

      الف- کمی لغات عربی و بیگانه               ب- سادگی فکر و کلام   

     ج-کهنه ومهجوربودن بخشی از لغات         د-استفاده از دو حرف اضافه برای یک متمم      

   

2-     کدام شخصیت تاریخی ، زبان فارسی دری را زبان رسمی قلمرو خود اعلام کرد؟( 5/0نمره)

      الف- محمود غزنوی        ب- یعقوب لیث صفاری                         ج- ظاهر ذو الیمین                  د- ملکشاه سلجوقی          

3-     همه گزینه ها به جز گزینه .......از ویژگی های نثر دوره سامانی است. ( 5/0نمره)

      الف- رواج هجو و هزل در شعر           ب- کوتاهی جملات      ج- بهره گیری کمتراز لغات عربی  د- ایجاز و اختصاردر لفظ و معنا  

 

           4-  ادب نزد پیشینیان چیست؟   ( 5/0نمره)

5-     دو مورد از معانی متفاوت امروزی ادبیات را بنویسید ( 5/0نمره)

6-     دو تن از شاعران عهد غزنوی را نام ببرید؟ ( 5/0نمره)

 

7-     یکی از ویژگی های شعر فارسی را در قرن چهارم و نیمه ی اول قرن پنجم بنویسید. ( 5/0نمره)

 

8-      یک اثر از آثار نثر عهد سامانی و یک اثر منثور از سبک عراقی نام ببرید.5/.  

                                                                 

9-     هرچیزی که ذهن مارا به پویایی در آورد .......... است. ( 5/0نمره)

10- ماده اصلی ادبیات. . . . . . . . است. ( 5/0نمره)

11- در سطح . . . . . . . لغت ها از نظر فارسی یا غیر، فارسی بودن ،  نوع ساختمان و نیز گزینش واژه ها بررسی می شود  ( 5/0نمره).                                                                 

12- در سطح ......... متن از دید علم بیان ،نظیر تشبیه استعاره ، مجاز و کنایه بررسی می گردد . ( 5/0نمره)

                              

13- زبان فارسی باستان در دوره ی ......... رایج بود .آثار به جای مانده از این دوره به خط ....... است . ( 5/0نمره)

14- چرا به زبان فارسی نو"فارسی دری " هم گفته می شود؟( 5/0نمره)

 

15- کتاب تاریخ الرسل و الملوک از محمد بن جریر طبری را چه کسی به فارسی برگرداند؟ این کتاب به چه نامی شهرت دارد؟( 5/0نمره)

 

 

16- دو ویژگی ادبی این بیت را بنویسید:  "یکی نماند کنون زان همه بسود و بریخت        چه نحس بود ! همانا که نحس کیوان بود."

                ( 1نمره)      

17- به کارگیری سجع های ساده از ویژگی های اصلی کدام نثر است؟( 5/0نمره)

 

18- به مجموعه ویژگی هایی که شاعر در نحوه ی بیان اندیشه به کار می گیرد ، ............ می گویند. ( 5/0نمره)

19- ...................... به جنبه های ظاهری لفظ و سخن می نگرد.  ............مطابقت سخن با موقعیت و شرایط است. ( 5/0نمره)

            الف-بلاغت ، فصاحت       ب-فصاحت، بلاغت          ج- سجع و قافیه     د-وزن و کلام 

 

                                                                                                                                       

کالبد شکافی

سروده زیر را بخوانید وبه سنجه های خواسته شده زیر پاسخ دهید:

هرکه زین گلشن لبی خندان تر از گل بایدش           خاطری فارغ ز عالم چون تأمّل بایدش

خرده از مال دنیا در بساط هرکه هست                   جبهه ی واکرده ای پیوسته چون گل بایدش

هرکه می خواهد از سنجیده گفتاران شود               زبان ، بند گرانی از تأمّل بایدش

20- نکته های زبانی سروده فوق را مشخص کنید.2نمره

 

 

21- نکات ادبی سروده فوق را شناسایی کنید.2نمره

 

 

22-  سروده فوق را از نطر قلمرو فکری بررسی و تحلیل نمایید1نمره

 

23-  متن زیر را بخوانید و برای هر قلمرو "زبانی، ادبی و فکری"دو ویژگی بنویسید.5 نمره

روزی خواجه گفت غلام را : "ای غلام ؛ اکر این بار دیگر سفر دریا برآورری و بازآیی ، تو را از مال خویش آزاد کنم و سرمایه ی وافر دهم که کفاف آنرا پیرایه ی عفاف خود سازی و همه عمر پشت به دیوار فراغت باز دهی ." غلام این پذرفتگاری از خواجه شنید ، به روی تقبّل و تکفّل پیش آمد و بر کار اقبال نمود ؛بار در کشتی نهاد و خود در نشست ؛ روزی دو سه بر روی دریا می راند . ناگاه بادهای مخالف از هر جانب برآمد ، سفینه رادر گردانید و بار آبگینه ی املش خرد بشکست ،کشتی و هرچه درو بود ، جمله به غرقاب فنا فرورفت و او دست در سنگ پشت بحری آویخت تا به جزیره ای افتاد.

 

قلمرو زبانی:

 

...............................................................................................................................................

.................................................................................................................................................

 

قلمرو ادبی

......................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................

 

                                                                      توفيق رفيق راهتان  باد                                                                       

نمونه سوال زبان و ادبیات فارسی پیش دانشگاهی...