نمونه سوال فارسی دهم دی 95

تاریخ 12/10/95

پایه دهم رشته علوم انسانی

دبیرستان

آزمون نوبت اول درس فارسی 1

مدت امتحان : 75 دقیقه

دبیر :

نام و نام خانوادگی:

بارم

سوالات

ردیف

قلمرو زبانی

5/1

معنی واژه های مشخص شده را بنویسید (هر مورد 25/0 نمره)

الف)زین نمط آن مست شده از غرور                                                             ب)عشق شوری در نهاد ما نهاد

پ)بدان کوش که به هر محالی از حال ونهاد خویش بنگردی.                             ت) هر که درمسلخ گرمابه بود ، همه برپای خاسته بودند.

ث)دو دست را تا فراز کلّه نایان ساخت .                                                                   ج) بر زبر ماسوا ایستاده ای.

1

5/0

برای واژه" فراغ "یک مترادف و یک هم خانواده بنویسید.

مترادف ........                                 هم خانواده.........                  

2

75/0

املا - در متن زیر سه کلمه نادرست وجود دارد آن ها را پیدا کنید و صحیح آن ها را بنویسید.

این قصه، عجب ترین قصه هاست ؛زیرا که در میان دو ضد جمع بود ؛ هم فرغت وهم وصلت ؛ هم مهنت بود هم شادی ؛ هم راحت بود؛ هم آفت ، پس چون در او چندین اندوه و ترب بود در نهایت خود شگفت و عجب بود

3

75/0

با توجه به معنی، املای درست را انتخاب کنید.

الف)سرچشمه : مبدع ،  مبدأ                                 ب) وقت وهنگام: عوان ، اوان                                 پ) شکست خورده: مغلوب ، مقلوب

4

5/0

کدام یک از واژگان روبرو دو تلفظی هستند.   الزام، جاودان ، آموزگار ، عنود ، پدیده

5

1

نوع ساختمان واژه های زیر را بنویسید. (ساده ، مشتق ، مرکب ، مشتق مرکب)

گمراهی                                          دلاک                                                  تنگ مایه                                                  سایه سار

6

75/0

پسوند—ک در واژه ی درمک در چه معنایی به کار رفته است ؟ دو نمونه ی مشابه بنویسید

7

75/0

نقش دستوری کلمات مشخص شده را بنویسید:     وسعت تو را چگونه در سخن تنگ مایه بگنجانم.

8

5/0

واژه های حذف شده ی جملات زیر بنویسید

الف)نیکو خو، بهتر هزار بار از نیکورو .                          ب)شب از چشم تو ، آرامش را به وام دارد/ و طوفان ، از خشم تو ، خروش را.

9

5/0

در کدام یک از بیت های زیر جهش ضمیر وجود دارد.

هم مرگ بر جهل شما نیز بگذرد                                    هم رونق زمان شما نیز بگذرد

ای بی نشان محض ، نشان از که جویمت ؟                     گم گشت در تو هر دو جهان از که جویمت ؟

10

قلمرو ادبی

5/0

قافیه و ردیف بیت زیر را مشخص کنید

باز این چه شورش است که در خلق عالم است ؟            باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است؟

11

5/0

در عبارت زیر کدام واژه ها جناس دارند؟

در مقابله ی جفا ، وفا کرد و در مقابله زشتی ، آشتی کرد.

12

5/0

شعر زیر را بخوانید و به پرسش های بعدی پاسخ دهید

ای تو رمه سپرده به چوپان گرگ طبع               این گرگی شبان شما نیز بگذرد

لیک چنان خیره و خاموش ماند                      کز همه شیرین سخنی گوش ماند

الف)در بیت اول چه واژه های آرایه تناسب(مراعات نظیر)دارند ؟ ..................................................................................................

ب)ترکیب مشخص شده ی بیت دوم چه آرایه ایی دارد؟ .........................................................................................

13

5/0

مفهوم کنایی عبارت مشخص شده را بنویسید . "در بر من ره چو به پایان برد          از خجلی سر به گریبان برد" .........................

14

قلمرو فکری   

معنی و مفهوم اشعار و عبارت زیر را به نثر روان بنویسید.

1

مور، چه می داند که بر دیواره ی اهرام می گذرد/ یا بر خشتی خام/تو آن بلندترین هرمی که فرعون تخیل می تواند ساخت

15

1

گفتم که بر خیالت راه نظر ببندم                     گفتا که شبرو است او از راه دیگر آید

16

75/0

چون بدوم سبزه در آغوش من            بوسه زند برسرو دوش من

17

75/0

خویش را از وی ایمن گردان و از آموختن ننگ مدار تا از ننگ رسته باشی

18

5/0

ما را به نزدیک خویش باز گرفت .   

19

5/0

هیچ گرگ از بیم او گرد گوسفندان من نیارستی گشت

20

5/0

اسب از پهلو ،اسبی خود را به کمال نشان می داد

21

5/0

بیت "غم و شادی جهان را نبود هیچ ثبات        هر زمان وی از شکل دگر خواهد شد" ،با کدام یک از ابیات بعدی حافظ ارتباط مفهومی دارد:

الف) گفتم دل  رحیمت کی عزم صلح دارد          گفتا مگوی با کس تا وقت آن درآید

ب)گفتم زمان عشرت دیدی که چون سرآمد       گفتا خموش حافظ ، کاین غصه هم سر آید

22

5/0

این عبارات چه مفهومی دارند؟        توی جماعت برخورده بودم                      رو نشان نمی داد

23

1

مخاطب شعر زیر کیست و به چه موضوع و به چه مفهومی اشاره می کند؟

تو آن بلندترین هرمی که فرعون تخیل می تواند ساخت و من کوچک ترین مور ، که بلندای تو را در چشم نمی تواند داشت .

24

5/0

چرا ابیات زیر زیر در حوزه ی ادبی غنایی قرار می گیرد ؟

گفتم غم تو دارم گفتا غمت سرآید         گفتم که ماه من شو گفت اگر برآید

گفتم ز مهرورزان رسم وفا بیاموز       گفتا ز خوبرویان این کار کمتر آید

25

5/0

در عبارت " به زبان دیگر مگو و به دل دیگر مدار ، تا گندم نمای جوفروش نباشی" مارا از کدام صفت نا پسند برحذر می دارد؟

26

2

شعر زیر را ادامه دهید

وقتی دل سودایی می رفت به بستان ها                                      بی خویشتنم .............................

.......................................................                                            با یاد تو افتادم از یاد برفت آن ها

ای مهرتو در دل ها وی مهر تو بر لب ها                                     ..................................................

گفتم غم تو دارم گفتا غمت سرآید                                     ....................................................

27

20

مجموع نمرات :

                               سربلند و سرافراز باشید